Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh là người có sức làm việc đáng khâm phục. Ở tuổi gần 80, ông vẫn say mê sáng tác. Kể từ tác phẩm đầu tay của ông, tập truyện ngắn có tên Rừng sâu, xuất bản năm 1963, cho đến khi từ giã cõi đời, Nguyễn Xuân Khánh đã có trên 50 năm liên tục cầm bút. Gia tài tác phẩm của ông cũng khá đồ sộ, bề thế với nhiều tiểu thuyết dung lượng lớn, bao hàm kiến thức trong nhiều lĩnh vực. Một trong những thành công nổi bật trong sự nghiệp của ông là tiểu thuyết văn hóa lịch sử, với bộ ba Hồ Quý Ly, Mẫu Thượng ngàn, và Đội gạo lên chùa. Những tác phẩm mang tư tưởng và bút pháp riêng, đặc sắc Nguyễn Xuân Khánh. Nhiều nhà phê bình văn học đánh giá Nguyễn Xuân Khánh viết lịch sử là để viết về con người, về những giá trị nhân văn trong đời sống.
 |
| Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh (1933-2021) |
Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh từng được trao nhiều giải thưởng, như giải cuộc thi tiểu thuyết của Hội Nhà văn Việt Nam 1998-2000 cho tiểu thuyết Hồ Quý Ly, giải thưởng Hội Nhà văn Hà Nội, 2001 (Hồ Quý Ly), và 2006 (Mẫu thượng ngàn), giải Hội Nhà văn Việt Nam năm 2011 với tiểu thuyết Đội gạo lên chùa, giải Thành tựu văn học trọn đời năm 2018 của Hội Nhà văn Hà Nội… Ngoài ra, ông còn là nhà văn gây chú ý với các tập truyện ngắn Rừng sâu, tiểu thuyết Miền hoang tưởng… Chuyện ngõ nghèo, cuốn tiểu thuyết mang yếu tố trào phúng ra đời năm 2016 là tác phầm xuất bản cuối cùng của ông. Tác phẩm ra đời vào những năm 1981-1982, ban đầu có tên là Trư cuồng, đã từng gây cho ông nhiều sóng gió ở giai đoạn này…
Bên cạnh sáng tác, Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh còn là dịch giả của nhiều tác phẩm nổi tiếng như: Những quả vàng tiểu thuyết của Nathalie Sarraute; Chuông nguyện cầu cho kẻ đã khuất, tiểu thuyết của Taha Ben Jelloun; Bảy ngày trên khinh khí cầu, truyện viễn tưởng cho thiếu nhi của Jules Verne; Tâm lý học đám đông, tiểu luận của Gustave le Bon…
Do tuổi cao sức yếu, nhà văn Nguyễn Xuân Khánh đã qua đời chiều 12/6, hưởng thọ 88 tuổi.
Hội Nhà văn Việt Nam, tuần báo Văn nghệ xin gửi lời chia buồn sâu sắc tới gia đình, bạn bè, độc giả của nhà văn Nguyễn Xuân Khánh, và cầu chúc ông thanh thản ở cõi vĩnh hằng
Văn nghệ
CHÉP LẠI TỪ BÁO VĂN NGHỆ.