NHÀ BÁO NGHIÊM THỊ HẰNG VÀ NHÓM NGHIÊN CỨU

VỀ NGÔI MỘ HỒ XUÂN HƯƠNG

Những căn cứ mới giải mã nghĩa tiếng Hán Huỳnh Hoàn Nhân và các mật mã liên qua đến nữ sĩ Hồ Xuân Hương qua phù điêu họa tiết quanh lặng mộ minh bia 1850
Tại cáo số 191/BC-BT ngày 17/8/2023 của Bảo tàng tỉnh Quảng Nam, trang13 đã đề xuất: “Trong trường hợp cần tổ chức khai quật để bảo vệ hay di dời do những lý do bất khả kháng, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, cần phối hợp thành phố Tam Kỳ tổ chức hội thảo khoa học để lấy ý kiến đồng thuận từ giới chuyên môn, người dân và chính quyền địa phương, trước khi tiến hành khai quật theo quy định khai quật di chỉ mộ táng”.
Đề xuất này của Bảo tàng Quảng Nam, hoàn toàn phù hợp với đề xuất ngày 30/8/2024 và ngày 29/10/2024 của nhóm nghiên cứu do nhà báo Nghiêm Thị Hằng là người đại diện có đề xuất. Nhưng đến nay phía tỉnh Quảng Nam chưa có ý kiến về đề xuất này, chưa tổ chức hội thảo khoa học, chưa có căn cứ khoa học tiếng nói từ trực mộ hài cốt qua khảo cổ đưa ra kết luận có hay không việc cấp giấy phép cho khai quật lại ngôi mộ cổ có minh bia 1850.
Việc cần thiết phải khai quật lại ngôi mộ cổ có minh bia 1850 để nghiên cứu khảo cổ, giống như việc khai quật mộ liệt sĩ chưa đủ thông tin để giám định ADN để khẳng định khoa học hài cốt liệt sĩ nằm dưới mộ là thân nhân của gia đình nào.
Điều này giống như quá trình nhà báo Nghiêm Thị Hằng đi tìm phần mộ liệt sĩ Trần Văn Đính có tên trên bia mộ ở nghĩa trang liệt sĩ huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp, người nhưng thiếu thông tin về quê quán và đơn vị, vẫn phải khai quật lấy hài cốt đi kiểm định ADN . Kết quả giám định đã khẳng định hài cốt nằm dưới ngôi mộ phù hợp với mẫu đối chứng, xác nhận kết quả là hài cốt của liệt sĩ Trần Văn Đính con cụ Trần Thị Mỡ. Gia đình ông Trần Văn Khiêm đã đưa hài cốt liệt sĩ Trần Văn Đính về quê mẹ ở thôn Kim Xa, xã Vĩnh Ninh, huyện Vĩnh Tường năm 2014, sau 34 năm liệt sĩ Trần Văn Đính hy sinh.
Cuối cùng chính bản thân tôi đã giải mã 3 chữ Hán “Huỳnh Hoàn Nhân” có nghĩa là “Người họ Hồ”. Một bạn đọc ở Quảng Nam nhà sư Thích Nhơn Niệm người có kinh nghiệm dịch chữ Hán và giải mã bí ẩn của câu chữ trong các các câu đối, văn tự, hoàng phi, minh bia… chiều ngày 31/10 /2024, đã chuyển cho tôi bài viết có nội dung “Để làm sáng tỏ nghi án lịch sử này, trước hết, xin đi thẳng, trực tiếp vào vấn đề, cốt lõi câu chuyện, giải thích ngay vào ba chữ 𝗛𝘂𝘆̀𝗻𝗵 𝗛𝗼𝗮̀𝗻 𝗡𝗵𝗮̂𝗻, nếu đây là tên người chết trên tấm văn bia tại ngôi tháp mộ nghi là của Bà chúa thơ Nôm Hồ Xuân Hương của nhà báo Nghiêm Thị Hằng và bên liên quan là văn bản trả lời của UBND tỉnh Quảng Nam. …Qua giả mã đã thấy ba chữ 𝗛𝘂𝘆̀𝗻𝗵 𝗛𝗼𝗮̀𝗻 𝗡𝗵𝗮̂𝗻 chính là mật mã của ba chữ Hồ Xuân Hương. Nói khác đi, người ta đã sử dụng thủ thuật, chiết tự Hán Nôm để cài, nén ba chữ Hồ Xuân Hương vào trong ba chữ mang tính ngụy trang, đánh lừa khái niệm 𝗛𝘂𝘆̀𝗻𝗵 𝗛𝗼𝗮̀𝗻 𝗡𝗵𝗮̂𝗻. Nhưng, câu hỏi đặt ra cho trường hợp lạ lùng, hết sức khó hiểu này là tại sao ngày ấy người ta không tạc, khắc lên đá bia tháp mộ tên người chết là Hồ Xuân Hương, mà lại phải tạc, khắc theo dạng mật mã, giấu đi danh tính, tên tuổi thật của Bà chúa thơ Nôm như thế?” (đây là tóm tắt không trích dẫn dài việc giải mã của thầy Thích Chơn Niệm)
Câu hỏi của thầy Thích Chơn Niệm, trùng hợp với ý kiến của tôi đã được lý giải trong sách “Giải mã bí ẩn nữ sĩ Hồ Xuân Hương” xuất bản năm 2021.
Lý do thứ nhất vì nữ sĩ Hồ Xuân Hương là vợ của ông Trần Phúc Hiển tội phạm của triều đình, trong dòng họ Trần đã có những nhánh phải đổi họ, con cháu phải thay tên, phần mộ của ông Trần Phúc Hiển cũng là thay tên đổi họ và dùng mật mã như ngôi mộ cổ minh bia 1850 mang tên cụ Huỳnh Hoàn Nhân chính là Hồ Xuân Hương.
Lý do thứ 2, nữ sĩ Hồ Xuân Hương là em họ cùng hàng thứ 12 với người Anh hùng áo vải vua Quang Trung-Nguyễn Huệ, có nguồn gốc họ Hồ ở Quỳnh Đôi. Tại thời điểm lịch sử ấy, triều đình nhà Nguyễn có mối thâm thù không đội trời chung với họ Hồ của Vua Quang Trung Nguyễn Huệ, việc đào mồ cuốc mả họ hàng thân thích với vua Quang Trung diễn ra ở nhiều nơi. Đó cũng là lý do mộ nữ sĩ Hồ Xuân Hương phải thay tên đổi họ.
Khi nghiên cứu kiến trúc lăng mộ 1850, chúng tôi đã giải mã những phù điêu hoa văn xung quanh lăng mộ có hình xoáy ốc. Trước cổng trụ vào lăng có 2 hình xoáy ốc lớn liên quan đến bài thơ “ Con ốc” của nữ sĩ Hồ Xuân Hương. Người xây lăng mộ này đã dùng biểu tượng con ốc xoáy là ký hiệu bài thơ “Con ốc” khẳng định đây là phần mộ của nữ sĩ Hồ Xuân Hương tác giả của bài thơ “Con ốc”, làm mật mã ký hiệu cho đời sau giải mã, tìm ra dấu tích lăng mộ nữ sĩ Hồ Xuân Hương trên quê hương chồng. Phía trước phù điêu còn có hình cây hoa mai, biểu tượng cho tên của Hồ Xuân Hương là Hồ Phi Mai. Bức phù điêu hình ô van phía tường sau lăng mộ chính là biểu tượng mộ ô van của ngôi mộ Giày Thầy Lánh…
Một nhà nghiên cứu ở Hà Nội đã gửi đến tôi 4 câu thơ chữ Hán có nội dung dịch nghĩa là : “Huỳnh Hoàn nhân mộ chí/Tức mộ Hồ Xuân Hương/Từ sóng nước Hồ Tây/Về quê chồng đất tổ”
Với những thông tin mới làm căn cứ, nhóm nghiên cứu tiếp tục đề xuất UBND tỉnh Quảng Nam tổ chức hội thảo để nhóm nghiên cứu và các nhà khoa học của tỉnh cùng phản biện tìm ra tiếng nói chung, khai quật ngôi mộ cổ minh bia 1850, mới là căn cứ khoa học trực mộ, để chứng minh cho những giả thiết chưa có căn cứ khoa học còn đang gây tranh cãi.
Một số hình ảnh liên quan đến phù điêu kiến trúc lăng mộ 1850 đã được giải mã.