NHỮNG CUỐN TIỂU THUYẾT NGA HAY NHẤT

NHỮNG CUỐN TIỂU THUYẾT NGA HAY NHẤT MỌI THỜI ĐAI

(Theo đánh giá của các Tổ chức Văn học và các nhà phê bình văn học)

Bùi Minh Trí sưu tầm và giới thiệu

Nước Nga có nhiều cuốn tiểu thuyết là những tác phẩm văn học có giá trị mang trong mình một ý nghĩa sâu sắc được độc giả đón nhận nồng nhiệt với sức sống bền bỉ và trường tồn mãi theo thời gian. Sau đây, chúng ta điểm qua những cuốn tiểu thuyết Nga hay nhất mọi thời đại mà ai cũng nên đọc!

1. CHIẾN TRANH VÀ HÒA BÌNH - Lev Tolstoy

Chiến tranh và hòa bình là một trong những cuốn tiểu thuyết Nga hay nhất mọi thời đại mà chúng ta không nên bỏ qua của tác giả Lev Tolstoy. Cuốn tiểu thuyết được xuất bản lần đầu tiên từ năm 1865 đến 1869 và cho đến nay những giá trị, những ý nghĩa trong tác phẩm vẫn còn vẹn nguyên trong lòng độc giả yêu sách.

Cuốn tiểu thuyết như là một thiên anh hùng ca phản ánh chân thực và sống động về tình hình của xã hội nước Nga vào đầu thế kỷ 19 với giai đoạn lịch sử của nước Nga vào thời gian trước và sau cuộc xâm lăng của Napoléon Bonaparte.

Qua tác phẩm, Lev Tolstoy đề cao tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, đồng thời tác giả cũng đã kêu gọi sự đoàn kết dân tộc Nga để chống kẻ xâm lăng. Đây là cuốn tiểu thuyết dài nhất của nước Nga vào thế kỷ XIX và của cả thế giới sau này.

Sơ lược cốt truyện “Chiến Tranh và Hòa Bình”

Nhân một buổi dạ tiệc tại nhà của Anna Pavlovna, Hoàng Tử Andrey và Pierre thảo luận với nhau về những gì họ nên thực hiện trong tương lai, về Napoléon, “con người của định mệnh” (the man of destiny) sắp xâm lăng nước Nga, về nhiệm vụ mà Thượng Đế giao cho Sa Hoàng là phải cứu nguy châu Âu và nền văn minh… Pierre là một người độc thân giàu có, danh vọng, thừa hưởng di sản của Bá Tước Bezuhov. Thời điểm này là vào tháng 7 năm 1805.

Nikolay Rostov và Hoàng Tử Andrey đã trải qua các kinh nghiệm đầu tiên tại mặt trận Schoengraben. Mỗi người tìm thấy sự bất lực của cá nhân trong hoàn cảnh của một khối đông người. Nikolay nhận làm một cái chốt trong một bộ máy còn Andrey từ chối ở trong lực lượng điều hành mà chọn chiến đấu ngoài mặt trận.

Sau đó tới sự việc Pierre cưới Ellen. Anatole ve vãn Marya nhưng không thành công. Andrey tham dự hội đồng chiến tranh vào hôm trước trận đánh Austerlitz rồi bị thương, tuy nhiên đối với Andrey, Napoléon có vẻ như không đáng kể.

Nikolay cùng với Denisov được nghỉ phép, nhưng đã không quên người yêu là Sonya. Do Ellen bị nghi ngờ bất trung, nên Pierre đã đấu gươm với Dolohov và khiến cho anh chàng này bị thương. Lisa Bolkonsky qua đời sau khi sanh một con trai, để lại cho Andrey nỗi buồn không nguôi. Dolohov mê Sonya nhưng đã bị từ chối và về sau đã lường gạt Nikokay trong một canh bạc.

Sống xa vợ, Pierre hiến thân cho công việc canh tân miền đất đai của mình. Pierre và Andrey lúc này đã về nhà, cùng nhau thảo luận về ý nghĩa của đời người, ý nghĩa của cõi chết và Andrey hy vọng ở tương lai. Vào lúc này Nikolay lại tham gia quân đội và Denisov bị đưa ra tòa vì ăn trộm thực phẩm. Nikolay xin Sa Hoàng ân xá cho Denisov và được chứng kiến cảnh hội ngộ giữa Napoléon và Sa Hoàng, và cảnh này tượng trưng cho hai loại chính quyền mới và cũ.

Andrey tham gia vào nhóm cải cách của Speransky. Andrey trở nên mê Natasha và công chúa Marya không được hạnh phúc vì các hành động của cha. Các vấn đề tài chính của gia đình Rostov gia tăng và Andrey đi qua Thụy Sĩ. Gia đình Rostov vui hưởng mùa Giáng Sinh cuối cùng với cảnh săn chó sói, trượt tuyết bằng xe. Khi Andrey vắng mặt, Natasha bồn chồn và đã gặp Anatole trong một buổi ca nhạc. Trong lúc tinh thần bị căng thẳng, Natasha được Pierre an ủi.

Cuộc kháng chiến chống lại quân đội Pháp bắt đầu khi Napoléon là một con người ham danh vọng, ưa chinh phục các miền đất mới. Andrey phục vụ trong đoàn quân Nga và Nikolay được tặng huy chương vì lòng cam đảm. Natasha bình phục dần dần nhờ niềm tin tôn giáo. Petya tham gia quân đội. Trước sự de dọa xâm lăng của Napoléon, người dân Nga đã phản ứng mạnh. Pierre thấy được ở trong tâm hồn mình một nhiệm vụ phức tạp đối với tình yêu, sao chổi, Napoléon và chiến tranh.

Đại Quân Pháp tiến vào nước Nga. Marya rời gia đình về Moscow. Mặc dù chiến tranh tới gần, các buổi hội họp tại Petersburg vẫn còn tiếp tục. Marya và Nikolay đã gặp nhau lần đầu tiên trong mối tình lãnh mạn. Pierre thăm viếng Andrey vào buổi chiều hôm trước trận đánh Borodino. Trận chiến này được mô tả là một cuộc đấu sức sinh tử với quân đội Nga thắng thế về mặt tinh thần và đây là khúc quanh cho chiến thắng của nước Nga.

Đại Quân Pháp tiến tới. Thành phố Moscow bị bỏ trống và đốt cháy để cứu nguy cho nước Nga. Gia đình Rostov rời Moscow bằng một đoàn xe trong đó có Hoàng Tử Andrey bị thương nặng. Andrey đoàn tụ với Natasha và được chăm sóc. Khi gần với cõi chết, Andrey mới hiểu rõ tình yêu cao cả. Sự thật hiện ra khi sống và chết đối diện với nhau. Pierre dự mưu ám sát Napoléon nhưng các biến cố khác đã làm cho âm mưu này thất bại.

Nikolay và Marya gặp lại nhau rồi Marya đi thăm người anh là Andrey. Marya và Natasha ở với Andrey lúc người anh này qua đời. Pierre bị tố cáo đã gây ra hỏa hoạn và suýt nữa bị người Pháp hành quyết, đã sống lại nhờ Karataev, một nhân vật tượng trưng cho cuộc sống và cõi chết, tình ghét và tình yêu.

Tối ngày 6 tháng 10, quân Pháp bắt đầu rút lui và trong giai đoạn đánh du kích của người Nga có Denisov và Dolohov tham gia, Pierre được giải thoát. Petya và Karataev bị chết. Sự tàn lụi và sự chết là một phần của tiến trình phát triển trong đời sống. Chiến tranh qua dần và sự nghiệp của Kutuzov cũng tới hồi kết thúc. Một kỷ nguyên mới bắt đầu với nước Nga tham dự vào các biến chuyển quốc tế. Các nhân vật trong truyện như Nikolay và Marya Rostov, Pierre Bezuhov và Natasha kết hôn với nhau. Một chu kỳ mới bắt đầu với người con của Andrey là Nikolinka ước muốn sau này kế tiếp các công việc của cha và Pierre.

2. TỘI ÁC VÀ TRỪNG PHẠT - Fyodor Mikhailovich Dostoevsky

Tội ác và trừng phạt là cuốn tiểu thuyết Nga mang đậm dấu ấn của nước Nga từng làm rung động cả một thế giới của bậc thầy văn học Fyodor Dostoevsky. Đây là một tác phẩm có giá trị rất sâu sắc về tình ngưới và tính chân - thiện - mỹ trong đời sống xã hội.

Cuốn tiểu thuyết Nga này kể về một chàng sinh viên nghèo có tên Raxkônnikốp, vì cuộc sống quá nghèo khổ và túng quẫn nên anh ta đẫ giết hại hai chị em bà lão cầm đồ. Sau khi hại người, cuộc sống của anh chàng không những không tốt đẹp hơn mà còn vấp phải rất nhiều sự giày vò, tuyệt vọng, bế tắc vì phải che giấu tội ác mà mình gây ra. Cuối cùng,, nhờ sự quan tâm và giúp đỡ của những người xung quanh, anh chàng dần nhận ra giá trị thật của tình người và quyết tâm ra đầu thú.

3. ANNA KARENINA - Lev Tolstoy

Thêm một cuốn tiểu thuyết của nhà văn Nga Lev Tolstoy xuất hiện trong danh sách những cuốn sách tiểu thuyết Nga hay nhất mọi thời đại, đó chính là Anna Karenina. Đây là cuốn tiểu thuyết lấy bối cảnh nước Nga ở thế kỷ 19 nói về tinh yêu đôi lứa, hạnh phúc gia đình và những cái giá phải trả cho sự phản bội và ghen tuông trong tình yêu.

Tác phẩm xoay quanh chuyện tình yêu đầy bi kịch và nước mắt giữa nhân vật chính là nàng Anna xinh đẹp, nổi loạn và chàng sĩ quan quân đội đẹp trai - bá tước Vronsky. Vượt qua hàng ngàn khó khắn thử thách, dối trá, lọc lừa của một xã hội thượng lưu chuộng thói đạo đức giả thời bấy giờ cuối cùng họ cũng nhận được sự tin tưởng và đi đến hạnh phúc.

4. ANH EM NHÀ KARAMAZOV - Fyodor Dostoevsky

Anh em nhà Karamazov của bậc thầy văn học Nga Fyodor Dostoevsky được đánh giá là một trong những tiểu thuyết Nga vĩ đại nhất của văn học thế giới, đồng thời đây cũng cuốn tiểu thuyết cuối cùng của Dostoevsky.

Đây là một cuốn tiểu thuyết mang giá trị rất sâu sắc, đậm chất triết lý, lấy bối cảnh nước Nga ở thế kỷ 19. Tiểu thuyết chứa đựng những cuộc đấu tranh về đạo đức của con người trong đó có sự tin tưởng, sự ngờ vực, sự tù túng của xã hội lúc bầy giờ và cuối cùng là lòng tin và sự tự do trong lý tưởng.Ở đây hội tụ tất cả những ý tưởng chủ đạo mà nhà văn ấp ủ suốt đời và đã giãi bày một phần trong các tác phẩm trước đó đây là sự kết tinh kinh nghiệm sống sóng gió đầy đau khổ của nhà văn và vô vàn quan sát trong thực tế cộng với tay nghề điêu luyện sau bốn chục năm lao động văn học.

Thoạt nhìn Anh em nhà Karamazov là cuốn tiểu thuyết về đề tài gia đình về sự tan rã của Gia đình ngẫu hợp tức là loại gia đình ở đó không có những mối quan hệ trong sạch vững chắc không có nền móng đạo lý và tan rã trong hoàn cảnh của một xã hội đang băng hoại. Một người cha ba người con chính thức và một đứa con kết quả của một lần đi lại như cưỡng hiếp một người phụ nữ điên dại. Trừ người con trai thứ ba - Alecxey - cả gia đình sống trong sự căm thù lẫn nhau mà kết quả là vụ giết bố và một người bị án oan đi tù khổ sai.

Anh em nhà Karamazov là một tác phẩm hiện thực theo nghĩa cao cả nhất có sức tố cáo hết sức lớn đồng thời là tác phẩm rất lôi cuốn khiến người đọc hồi hộp với sự phát triển căng thẳng của cốt truyện hình sự được bố trí rất mực khéo léo nhưng bao trùm tất cả nó là cuốn tiểu thuyết Triết lý tuyến Triết lý chiếm địa vị thống trị.

5. TRUYỆN NGẮN CỦA ANTON CHEKHOV - Anton Pavlovich Chekhov

Cho đến hiện tại, cuốn tiểu thuyết Nga truyện ngắn của Anton Chekhov vẫn là một trong những tác phẩm văn học kinh điển, một trong những thành tựu lớn lao nhất của nền văn học thế giới.

Đây là cuốn tiểu thuyết được Anton Pavlovich Chekhov sáng tác với cốt truyện rất đơn giản, chân thực về giai đoạn xã hội nước Nga đầy ngột ngạt và nặng nề vào thế kỷ 19. Và đằng sau những câu chuyện đơn giản không chỉ là phản ánh thực trạng xã hội của nước Nga lúc bấy giờ mà còn là tinh thần nhân đạo sâu sắc và những vấn đề có ý nghĩa xã hội lớn láo.

6. THÉP ĐÃ TÔI THẾ ĐẤY - Nikolai A.Ostrovsky

Không thể thiếu trong danh sách những cuốn tiểu thuyết Nga hay nhất mọi thời đại đó chính là tác phẩm Thép đã tôi thế đấy của nhà văn Nikolai A.Ostrovsky. Đây không phải là tác phẩm văn học thuộc thể loại chỉ nhìn đời mà viết, mà tác giả đã cùng sống với nó, trải qua nó và rồi mới viết nó. Nikolai A.Ostrovsky đã viết tác phẩm này trong một điều kiện vô cùng gian khổ đó chính là ngay trên giường bệnh, trong khi bại liệt và mù, bệnh tật tàn phá chín phần mười cơ thể.

Cuốn tiểu thuyết ca ngợi về tinh thần yêu nước, yêu quê hương của nhân vật chính là Pavel Korchagin, anh nguyện cống hiến toàn bộ sức trẻ và tuổi thanh xuân của mình cho công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước. Dù trải qua hàng ngàn khó khăn, thử thách và phải gánh chịu vô vàn nỗi nhưng với tinh thần dũng cảm anh đã không lùi bước trước những thử thách đó.Thép ở đây là Pa-ven, là Xê-ri-ô-gia, là Va-li-a, là Giác ky, cả một lớp thanh niên lao động, vừa lớn lên thì gặp ngay cách mạng, ý thức giai cấp và tuổi trẻ bừng lên trong bão táp của phong trào. Lò ngàn độ nóng tôi rèn họ là cuộc đấu tranh thật trường kỳ gian khổ, thật là tự lực cánh sinh của cách mạng tháng Mười. Người thợ vĩ đại tôi rèn thép ấy là Đảng cộng sản, ngọn cờ và bộ tham mưu của cách mạng. Đảng lần lượt lãnh đạo chiến tranh, đảm bảo cung cấp, tổ chức vận tải, xây dựng đường sắt, trấn áp tàn dư phản cách mạng, tổ chức lực lượng nhân dân rộng lớn và thiết lập chính quyền cách mạng vững mạnh, lãnh đạo phục hồi sản xuất và kiến thiết, dắt dẫn nhân dân đi vào một xã hội mới - xã hội chủ nghĩa - chưa từng có bao giờ. Trong đấu tranh vũ trang cũng như công tác xây dựng, Đảng tập dần thói quen cho Pa-ven chiến thắng. Pa-ven từng bước một trưởng thành, trở nên một chiến sĩ cách mạng già dặn. Bệnh tật mười chết một sống là trận thử thách cuối cùng. Pa-ven là thép đã tôi rồi nên đã thắng, toàn thắng.

7. CÁNH BUỒM ĐỎ THẮM - Alexander Grin

Cánh buồm đỏ thắm có lẽ là một trong những tiểu thuyết Nga quá nổi tiếng với bạn đọc Việt Nam và trên toàn thế giới của nhà văn Alexander Grin. Đây là tác phẩm hấp dẫn và đầy lãng mạn với những câu chuyện ngọt ngào, khó quên nhưng vẫn chất chứa rất nhiều những giá trị hiện thực sâu sắc trong cuộc sống với một triết lý đơn giản đó là chỉ cần sống chân thành và luôn theo đuổi ước mơ bạn sẽ nhận được hạnh phúc

Câu chuyện kể về một cô gái có trong mình ước mơ là sẽ được một chàng hoàng tử đem chiếc thuyền với một cánh buồm đỏ thắm tới cầu hôn, và cuối cùng nàng đã đạt được ước mơ đó mà không cần đến bà tiên hay ông bụt, giúp chúng ta có thêm niềm tin trong cuộc sống.

8. THỜI THƠ ẤU - Maxim Gorky

Đây là một tiểu thuyết Nga thuộc dòng văn học kinh điển mà không ai có thể bàn cãi. Toàn bộ cuốn tiểu thuyết là bức tranh kể về cuộc sống xám xịt của người dân Nga lúc bấy giờ trong đó có cậu Alexei, trải qua nhiều biến cố, thử thách cuối cùng cậu cũng đã vượt qua số phận và vẫn giữ được những tính cách tốt đẹp của mình.

Tác phẩm cuốn hút và hấp dẫn đọc giả với lối dẫn truyện đầy chân thật làm người đọc như được sống lại những kỷ niềm thời bé thơ của chính tác giả. Thông điệp mà tác giả muốn gửi đến cho bạn đọc đó là ai cũng từng có quãng thời thơ ấu của mình, cho dù như thế nào thì chúng ta vẫn phải cố gắng đấu tranh bởi mỗi người chỉ được sống một cuộc đời mà thôi!

9. NHỮNG ĐÊM TRẮNG - Fyodor Dostoevsky

Đây là cuốn tiểu thuyết được viết theo thể loại tình cảm lãng mạn viết về câu chuyện tình đẹp , buồn và đầy trong sáng và lãng mạn trong những đêm trắng đầy thơ mộng.

Điều đặc biệt của cuốn tiểu thuyết này đó là toàn bộ nội dung câu chuyện chỉ có hai nhân vật, một là người đàn ông 26 tuổi và nhân vật thứ 2 là cô gái . Hai người vô tình gặp nhau trong những đêm trắng, sau 5 đêm chia sẻ, tâm sự với nhau thì cả hai đã hiểu nhau hơn và cùng thoát ra khỏi thế giới cô độc của mình và hiểu rằng cuộc đời thật là thú vị và tràn đầy hạnh phúc.

10. SÔNG ĐÔNG ÊM ĐỀM của Văn hào Sholokhov

Sông Đông êm đềm miêu tả một giai đoạn lịch sử mười năm từ 1912 đến 1922 trong phạm vi địa lý rộng lớn: mặt trận miền Tây nước Nga trong Chiến tranh thế giới thứ nhất, Ukraina, Ba Lan, Romania cho đến Sankt-Peterburg, Moskva; nhưng chủ yếu diễn ra ở hai bờ sông Đông và tập trung vào một làng Cosack ven sông. Trong phần đầu của tiểu thuyết, Sholokhov đã quay lại quá khứ của gia đình Melekhov từ thời người ông nội với cô vợ người Thổ Nhĩ Kỳ bị người dân Cosack xa lánh và dị nghị do lối sống kì lạ. Gregori Melekhov là con thứ hai trong một gia đình ông nội là người Cosack, bà nội là người Thổ Nhĩ Kỳ. Gregori đem lòng yêu Aksenia, vợ một người hàng xóm và nhằm ngăn cản mối quan hệ này, gia đình Melekhov cưới Natalia cho chàng. Để được tiếp tục sống bên nhau, Gregori và Aksenia cùng bỏ nhà đi làm thuê. Tủi nhục, phẫn uất, Natalia đã quyên sinh nhưng không chết. Gregori phải đi lính khi đến tuổi và cùng với những chàng trai Cosack khác, trong đó có người anh Pyotr nhập ngũ trước đó chiến đấu chống lại quân Áo, Đức trong những năm đầu của Chiến tranh thế giới thứ nhất. Tham gia chiến tranh, do cứu sống một Trung tá bị thương, chàng được tặng Huân chương thánh Gorge đồng thời cảm nhận thấy tính chất tàn bạo, vô nghĩa của chiến tranh và luôn day dứt về điều đó. Ở quê nhà, Aksenia sống trong cơ cực, cô đơn, tuyệt vọng, đứa con đầu lòng cũng không sống nổi vì bệnh tật, nàng đã chấp nhận quan hệ với Evgeni, con trai của chủ nhà. Bị thương và về phép, biết được chuyện của Aksenia, Gregori quay trở về sống với Natalia và sau khi chàng trở lại quân ngũ ít lâu thì Natalia sinh đôi một trai, một gái. Cách mạng tháng Mười nổ ra, trong những ngày hỗn loạn ấy, Gregori bị xô đẩy hết từ "bên Đỏ" rồi lại sang "bên Trắng". Mặc dù chán ghét và không ý thức được mình chém giết để làm gì nhưng vó ngựa Cosack của Gregori vẫn phiêu bạt khắp các chiến trường, lao vào những trận đánh đẫm máu. Bất chấp những gì đã xảy ra, Gregori và Aksenia vẫn yêu nhau và họ đã nối lại quan hệ. Tuyệt vọng, Natalia nhờ một bà lang băm bỏ đi giọt máu của mình và Gregori mà nàng đang mang trong người rồi chết do mất máu, trước khi chết Natalia đã tha thứ cho Gregori. Không lâu sau, con gái của Gregori và Natalia cũng chết do thiếu thốn, bệnh tật. Sau khi giải ngũ về quê, đã chán ghét cảnh chém giết trên chiến trường chàng chỉ mong có một cuộc sống bình yên cùng Aksenia. Bất chấp điều đó và mặc dù giữa em gái Gregori với Miska Kosevoi, một người bạn của chàng đã trở thành đại diện cho chính quyền Xô viết trong vùng yêu nhau tha thiết, chàng luôn sống trong sự đe dọa phải trả giá cho những gì đã gây ra khi chống lại chính quyền mới. Lo sợ trước nguy cơ bị bắt giam và xét xử, Gregori bỏ trốn theo quân thổ phỉ của Fomin. Chính quyền Xô viết ngày càng được củng cố và toán phỉ của Fomin không còn đất dung thân, Gregori đem Aksenia bỏ trốn đi một nơi xa mong có được cuộc sống yên ổn nhưng trên đường trốn chạy bị phát hiện, truy đuổi, Aksenia trúng đạn chết trên tay Gregori. Cùng trong lúc này, Gregori đã đem tất cả vũ khí thả xuống sông Đông như một hành động giã từ vũ khí. Trở về vùng sông Đông, anh gặp lại con trai. Anh được biết bố mẹ đã mất, anh trai (lính bảo hoàng) bị em rể (hồng quân) giết. Tất cả những gì còn lại của Gregori trên đời là đứa con trai duy nhất. Hình ảnh cuối cùng của bộ tiểu thuyết là cảnh Gregori bồng đứa con về nhà.

11. NGƯỜI MẸ của Macxim Gorki

Macxim Gorki Aleksey Maksimovich Peshkov (tiếng Nga: Алексей Максимович Пешков) (28 tháng 3 năm 1868 – 18 tháng 6 năm 1936), được biết đến nhiều hơn với cái tên Maksim Gorky (Максим Горький, Maksim Gor'kij), là một nhà văn, người đặt nền móng cho trường phái hiện thực xã hội trong văn chương và là một nhà hoạt động chính trị người Nga.[ Ông được xem là nhà văn kiệt xuất của nền văn học nước Nga vào thế kỷ 20. Từ năm 1906 đến 1913 và từ năm 1921 đến năm 1929, ông sống ở nước ngoài, hầu hết ở Capri của Ý; sau đó ông trở về Liên bang Xô viết. Ông là bạn của đại văn hào Nga Lev Nikolayevich Tolstoy và lãnh tụ Liên Xô Vladimir Ilyich Lenin.

Trong toàn bộ sự nghiệp sáng tác của Gorki, cuốn tiểu thuyết "Người mẹ" chiếm vị trí quan trọng bậc nhất. Đó là tác phẩm đầu tiên của phương pháp hiện thực xã hội chủ nghĩa, đánh dấu bước ngoặt cǎn bản trên con đường phất triển của nền vǎn học nghệ thuật thế giới. Tác phẩm "Người mẹ" vẽ ra trước mắt chúng ta bức tranh rộng lớn của xã hội Nga những nǎm đầu thế kỷ XX với cái quá khứ nặng nề trong đời sống của vợ chồng các công nhân Mi-khai-in, với hiện tại đấu tranh gian khổ và anh dũng của mẹ con anh công nhân Paven. Đồng thời cuốn tiểu thuyết còn thấm sâu cảm giác về thắng lợi tất yếu của chủ nghĩa xã hội. Chính vì vậy mà mặc dù "Người mẹ" kết thúc bằng cảnh Người mẹ bị bắt song truyện vẫn làm người đọc lạc quan, tin tưởng ở ngày mai. NGƯỜI MẸ bằng hình thức nghệ thuật điêu luyện của mình đã tham gia đắc lực vào cuộc đấu tranh tư tưởng của Đảng chống lại khuynh hướng tự phát trong phong trào công nhân. Lê-nin đã đánh giá rất cao sự cống hiến đó của tác phẩm. Lê-nin nói: “Đó là một cuốn sách rất cần, nhiều công nhân tham gia phong trào cách mạng một cách vô ý thức, tự phát, và bây giờ họ đọc cuốn Người mẹ sẽ là điều rất có ích đối với họ”.

Tính đảng, việc phản ánh hiện thực trong quá trình phát triển của nó, tinh thần lạc quan, việc xây dựng hình ảnh con người mới, đã làm cho NGƯỜI MẸ trở thành một tác phẩm đặc sắc của chủ nghĩa hiện thực xã hội chủ nghĩa, một phương pháp sáng tác tiên tiến của nền văn học nghệ thuật hiện đại.

12.NGƯỜI CÁ - Alexander Belyaev

Người cá là tác phẩm được biểu hiện cho tư duy và trí tưởng tượng không giới hạn của nhà khoa học đồng thời là nhà văn Alexander Belyaev. Đây là tác phẩm đã được dịch ra rất nhiều thứ tiếng trên toàn thế giới.

Với lối kẻ chuyện đầy cuốn hút và tinh tế, Alexander Belyaev đã gợi trí tò mò của bạn đọc khiến ai đang đọc tác phẩm này thì không thể bỏ qua bất kỳ một chi tiết nhỏ nào. Tác phẩm không chỉ nói về sự khao khát ước mơ được làm chủ biển cả của con người, mà còn ca ngợi những tấm lòng nhân hậu, trung thực, phụng sự hết mình cho khoa học để cứu giúp nhân loại và bà mẹ tự nhiên.

TÔI ĐỌC "CHIẾN TRANH VÀ HÒA BÌNH" 

Tôi mải mê đọc  "Chiến tranh và hòa bình" 
Như người đi đường lạc vào rừng văn học 
Nhưng những gì hiểu được làm tôi phát khóc 
Vì tính sử thi và vẻ đẹp tâm hồn Nga 

*

Không gian, thời gian bi tráng bao la 
Trong một thời Napoleon huyền thoại 
Nhân vật chính là nhân dân vĩ đại 
Với những người con quả cảm anh hùng 
*
Chàng Anđrei yêu nước, trí tuệ trẻ trung 
Mang  lí tưởng ước mơ cao đẹp 
Và  Pi-e hiện thân thanh niên quí tộc 
Cùng  nhân dân chung một chiến hào 
*

Natasa đẹp xinh, giầu sức sống,

                                                   đáng yêu sao 

Mang lại cho An-đrei tình yêu và nghị lực 
Khi chàng bị thương, con thơ, vợ mất

Qua tháng năm sáng lên trong hàng quân
*

Kutuzov đại diện chân chính của nhân dân 
Vị tổng tư lệnh già  tư duy sâu lắng 

Mang về cho nước Nga vinh quang chiến thắng
Chói lọi muôn đời  thiên sử anh hùng ca 
*
Là kiệt tác vĩ đại nhất văn học Nga 
Xen giữa chiến tranh là hiền hòa cuộc sống 
Những buổi tiếp tân, đi săn sinh động… 
Ta đọc Tol-stoi càng nâng niu,

                                                     gìn giữ hòa bình. 

        Bùi Minh Trí