Hai ku trong trường học ở Đức
của Nguyễn Văn Hoa
1. Đặt vấn đề
Là người đã học tập ở Đức, mưa dầm thấm lâu, đã yêu thích thơ Hai Ku Đức & đã dịch một số chùm thơ Hai Ku Đức & cũng đã nhận lại phản hồi tích cực từ độc giả thơ Hai Ku Việt.
Trong bài này tôi xin phép phân tích những bài thơ Hai ku lan truyền trong trường học Đức.
Qua đó hy vọng cung cấp thông tin ban đầu để độc giả yêu thích thơ Hai ku tham khảo; & có thể truy nguyên nguồn gốc và tự mình dịch các bài thơ này.
2. Phân tích
2.1. Tác giả thơ Hai Ku
Qua thống kê thì thấy các tác giả sau đây đã sáng tác thơ Hai Ku (Bạn đọc có thể kiểm chứng trên Google từng tác giả này để tiếp cận văn bản gốc)
Silvia Kempen;
Claudia Melchior;
Beate Conrad;
Dietmar Tauchner;
Norbert Stein;
Gerhard Winter;
Ilse Jacobson; Hans Lesener;
Klaus-Dieter Wirth;
Gabriele Reinhard;
Georg Flamm; Luise Eilers;
Christa Beau; René Possél;
René Possél; Gerd Börner
Jörg Rakowski;
Ingrid Kunschke; Eckhard Erxleben;
Ruth Franke;
Reiner Bonack;
Marianne Kunz; Roswitha Erler
Helga Stania; Horst Ludwig; Ramona Linke
Ina Müller-Velten; Heinz Wöllner;
Kerstin Scharmberg;
Werner Reichhold;
Rudi Pfaller; Andrea D'Alessandro;
Claudia Brefeld; Wolfgang Beutke; Martin Berner;
Angelika Wiener ; Volker Friebel; Roswitha Erler;
Sigrid Baurmann; Hubertus Thum;
Mario Fitterer; Udo Wenzel; Michael Denhoff;
Jochen Hahn-Klimroth;
Arno Herrmann;
Andreas Marquardt; Của Volker Friebel
2.2. Về chủ đề thơ
Qua nghiên cứu của chúng tôi thì Hai Ku của Đức có lẽ cũng đa dạng như Hai Ku Việt Nam. Bạn đọc có thể tự cảm nhận qua phần thơ đính kèm. Ngoài các chủ đề về tự nhiên theo truyền thống, nhưng có bài thơ cũng làm cho tôi giật mình.
Ví dụ
Bài 41
Của
Beate Conrad
Thiết kế trên máy tính
Chủ mình chớp lấy
Der Entwurf auf dem Schreibtisch.
Mein Chef zerklatscht Fliegen.
Beate Conrad
Vấn đề bản quyền , sở hữu trí tuệ , đề tại đang nóng hổi , bài thơ đã chạm vào vấn đề bức xúc của thời đại !
Hoặc bài này, tôi cứ đọc đi đọc lại ,dịch đi dịch lại mà vẫn bất lực; Vì “ý tại ngôn ngoại” ; Dịch thơ khó, dịch thơ Hai ku còn khó hơn. Mặc dù chúng tôi đã dịch một tập thơ Đức ở Nhà xuất bản Văn học ;
Mà thấy khả năng dịch thơ còn quá hữu hạn ;
Bài 40
Tin nhắn
Của
Dietmar Tauchner
Tin nhắn điện thoại
Nồng nàn hương thơm
Hai ku von Dietmar Tauchner
sms
ihre sms fliederduft
3. Kết luận
Chưa có thống kế đầy đủ, nhưng các thầy giáo là nòng cốt trong việc truyền bá Hai ku trong trường học Đức, từ nòng cốt đó, Hai ku theo năm tháng lan tỏa dần trong giáo viên & học sinh yêu thơ Hai Ku;
Họ là một bộ phận cấu thành đội ngũ yêu thơ Hai ku ở Đức;
Do vậy mà qua nhiều thế hệ Hai ku Đức có định dạng riêng, không lệ thuộc số từ trong một bài thơ, chủ đề phong phú;
Trong văn hóa sự giao thoa giữa các dân tộc, đã khai hoa kết quả, Hai ku Đức là một ví dụ hay./.
Tài liệu tham khảo
Vermittlung von Haiku in der Schule.
Von
Autor: Volker Friebel
( hết bài)
(Theo blog Vũ Nho Ninh Bình )