VĂN XUÔI VÕ THỊ XUÂN HÀ...

Văn xuôi Võ Thị Xuân Hà qua tập truyện ngắn Chuyện của các nhân vật có thật trên đời

TỐNG THỊ THANH

          Võ Thị Xuân Hà là cây bút đa dạng trên nhiều thể loại, truyện, tiểu thuyết, kịch bản phim… . Ở lĩnh vực nào, chị cũng có những đóng góp không hề nhỏ. Với truyện ngắn, nhà văn dành khoảng thời gian riêng tư giãi bầy những tâm sự thầm kín. Chuyện của các nhân vật có thật trên đời là tập truyện ngắn sáng tác gần đây nhất của chị. Điềm tĩnh, lắng đọng, nhẹ nhàng, văn xuôi Võ Thị Xuân Hà đi vào trái tim người đọc.

          Các truyện ngắn lần lượt có tên Bên hàng trúc trên tầng thượng, Có cây ngô đồng, Ngoài song gió vẫn đang thổi, Dở dang, Bóng chiều nghiêng thấp, Bán hàng trên mạng, Đỉnh mù sương, Bến Đoạn Hà, Cọng cỏ kiêu hãnh, Muôn ngàn hạt châu, Bầy đom đóm, Đỉnh núi hoa đào nở, Một quãng tuổi thơ, Kể chuyện ngày xưa, Chuyện của các nhân vật có thật trên đời. Viết về nhiều đề tài, đề cập đến khá nhiều vấn đề quan thiết, nhà văn Võ Thị Xuân Hà nói bằng tiếng nói đặc trưng, tiếng nói của nhà văn nữ đau đáu tình người, thấu hiểu con người, đề cao giá trị văn hóa, giá trị nghệ thuật, ý nghĩa cuộc sống và tình yêu cuộc sống.

          Tập truyện 232 trang dường như vẫn chưa đủ khi ta gấp cuốn sách lại nhưng thật vừa vặn truyền tải đầy đủ nội dung cùng khát vọng của tác giả. Đâu đó đứa trẻ con, người thiếu phụ, đôi nam nữ, facebook, ngoại tình, tuổi thơ, sách… tất cả, đều là các nhân vật, các chi tiết mà ta cảm nhận, ít nhiều gần gũi trong con mắt nhìn, quan sát của nhà văn thậm chí nhà văn đã đưa mình lên trang viết. Vì lí do này, truyện ngắn Võ Thị Xuân Hà trong tập sách mới của chị nói về những điều không hề xa lạ song vô cùng tinh tế, độc đáo, sâu lắng, xúc động.

          Tin nhắn qua lại giữa người đàn ông, người đàn bà xa lạ chưa chạm mặt nhau bao giờ khiến “nàng” bắt chuyến xe khách lên vùng Đông Bắc tìm cho được cây hoàng mộc hương, loài cây núi rừng. Đứng dưới gốc phong hương, ở một mảnh đất xa xôi rồi, “nàng” không thấy điều gì là cần thiết và quá quan trọng nữa, dù mới hôm qua thôi, “nàng” bị xúc phạm nặng nề trước gã đàn ông gạ tình trên phố. Cái tình, lớn hơn cả tình yêu giữa người nam và người nữ là điều tuyệt vời nhất mà “nàng” có trong tay (Muôn ngàn hạt châu). Đây là chuyện ngắn rất thực, rất đời, lãng mạn, bay bổng, thi vị của Võ Thị Xuân Hà. Kết cấu truyện ngắn gọn, người viết mà tưởng như không viết, chị chỉ ghi ra những câu văn đã nằm trong tâm khảm và niềm cảm xúc. Hai truyện ngắn mà điểm chung đều đề cập đến chuyện tình yêu rất đẹp nhưng một bên với váy đỏ, điện thoại một bên là núi cao, cánh đào phai. Điểm độc đáo và bất ngờ khi “anh” ngày ngày vẫn đi bên “váy đỏ”  nhưng không hề biết cô chính là người mà mình muốn nói chuyện, muốn gặp mặt (Bán hàng trên mạng). Đỉnh núi hoa đào nở đưa ta về cùng rừng, núi, tình cảm nguyên sơ của con người bản Đồi. Min là chàng trai duy nhất của bản leo được lên đỉnh núi Tượng có cây đào cổ thụ nở hoa. Cành đào phai, nắm cỏ Vân Hương mang đến sức xuân cho bản làng, cho những người mà anh thương yêu, từ nay tiếng sáo của Min hướng dần về ngôi nhà sàn của Liêu.

          Chuyện của các nhân vật có thật trên đời trong đó có câu chuyện bản thân nhà văn Võ Thị Xuân Hà. Ba truyện Một quãng tuổi thơ, Kể chuyện ngày xưa, Chuyện của các nhân vật có thật trên đời là các trang viết kỉ niệm tuổi thơ, tuổi trẻ, niềm trân quý sách của tác giả. “Tôi”, Bình Lé, Quân là bạn thưở nhỏ, chiến tranh đánh phá miền Bắc, “tôi” chứng kiến bom đạn tàn phá bệnh xá, nông trường… Truyện cho bạn đọc gặp những quãng đời nhân vật “tôi” trải qua, làm cô giáo trường cấp 2 Bình Minh Thanh Oai, một mình bên mẹ lúc mẹ sinh em bé, là điều quý giá khiến mà cô bạn Trí muốn gửi gắm anh Dũng, ngay giai đoạn khó khăn nhất, nhân vật “tôi” quyết sống kiếp sống khác con người ngày xưa của mình. Chuyện của các nhân vật có thật trên đời là truyện ngắn in ở trang cuối cùng cũng đồng thời được tác giả lấy làm nhan đề cho tập sách. Câu chuyện hẳn là có thật, không có thật hay do cách nói của nhà văn đi nữa thì cũng vô cùng ấn tượng và thấm thía. Sông Đoạn Hà chứng kiến bi kịch tình yêu của chàng bán mắm và vợ cùng một cô gái làng chơi. Vì điều gì là quan trọng mà chàng ăn nằm với cô gái làng chơi? Liệu phá vỡ một tổ ấm, cô gái làng chơi đạt được mục đích gì? Chỉ biết, chàng đang sang sông tìm vợ. Tản mạn về mối và sách, những tâm hồn yêu sách, Võ Thị Xuân Hà còn cho chúng ta thấy tình yêu giá trị có thực của cuộc đời, yêu chính phần đẹp nhất nơi tâm hồn con người.

          Phần lớn các truyện ngắn còn lại trong cuốn sách, nhà văn gửi gắm thông điệp mang nhiều ý nghĩa nhân văn. Oán thù và hậu oán thù (Bóng chiều nghiêng thấp). Nỗi thù hận và tình yêu (Đỉnh mù sương). Tình yêu cùng sự bền bỉ của tình yêu (Cọng cỏ kiêu hãnh). Sự sống luôn lớn hơn điều trái ngược (Bầy đom đóm). Có một số tác phẩm, Võ Thị Xuân Hà nhắc tới tình mẫu tử, đứa con thực sự cần thiết nếu người lớn cần thấy sự có mặt của nó (Bên hàng trúc bên tầng thượng, Có cây ngô đồng, Dở dang). Văn xuôi của Võ Thị Xuân Hà vượt lên tầm thường, ti tiện hướng đến tình cảm trong sáng, cao thượng. Tác giả đồng thời đề cập vấn đề giá trị nghệ thuật, sáng tạo nghệ thuật. Những điều này thể hiện trong hai truyện Ngoài song gió vẫn đang thổi, Bến Đoạn Hà.

          Nhà văn Võ Thị Xuân Hà viết nhiều. Đây là tập truyện ngắn trong số rất nhiều tác phẩm của chị. Truyện ngắn, truyện ngắn Võ Thị Xuân Hà, thường như vậy, trầm lắng, nhiều cảm xúc, nhẹ nhàng, gọn nhẹ nhưng sâu lắng, rõ ràng, có sức cuốn hút diệu kì. Chuyện của các nhân vật có thật trên đời là tập truyện ngắn của những câu chuyện có thật và cả không có thật nữa nhưng chắc chắn ta có thể soi mình trong cuốn sách được.

Tống Thị Thanh

Địa chỉ: Thôn Bắc sơn, Hà bắc, Hà trung, Thanh hóa

Sđt: 0353048643