Người thầy với tâm hồn cao cả

Ấn tượng của nhiều thế  hệ sinh viên khi nhớ về PGS.TS Trần Mạnh Tiến là một người thầy thân thiện, gần gũi, lúc nào cũng mỉm cười rất hiền từ. Một người đa tài và đa nghề, dù ở bất cứ lĩnh vực giảng dạy nào, chữa bệnh hay nghiên cứu khoa học, thầy cũng đều tận tụy cống hiến hết mình. Sự nghiệp trồng người bao giờ cũng là nội dung cơ bản trong hoạt động sư phạm của một nhà giáo. Nhưng dạy học ở bậc đại học không phải là giảng giải những bài học có sẵn mà là dẫn dắt học trò khám phá một lĩnh vực khoa học nào đó. Cho nên, muốn trở thành một nhà giáo mẫu mực, người dạy học ở đại học phải phấn đấu để trở thành một nhà khoa học ưu tú.

Bên cạnh vốn Hán Nôm được học từ cha hồi nhỏ, thầy còn học thêm tiếng Nga, tiếng Trung và Tiếng Anh để phục vụ cho việc nghiên cứu và dịch thuật tài liệu nước ngoài. Thầy bảo: “Ngoại ngữ không phải là trò chơi dùng đánh bóng danh hiệu mà đó là một công cụ đắc lực để tra cứu phục vụ nghiên cứu, để dò cho đến ngọn nguồn tri thức nhân loại”. Niềm vui lớn nhất của thầy đó là đọc sách, nhiều khi thầy đọc mải mê đến sáng, có hôm kiệt sức mà ốm. Sau này mỗi lần làm việc khuya, thầy đều phải đặt đồng để nhắc nhở giờ đi nghỉ.

Hơn nửa đời người buồn vui, cống hiến, hy sinh cho nghề, thầy luôn luôn tâm niệm cũng như nhắc nhở học trò của mình một điều: “Tiến vi sư, thoái vị sư” (Thành đạt thì làm thầy, không thành đạt vẫn làm thầy); “Cuộc sống dù khó khăn, gian khổ đến mấy cũng phải giữ được nhiệt huyết, tâm hồn cao cả với nghề – Đó chính là cái đẹp vĩnh hằng. Người thầy giáo hôm nay cần có một bộ óc năng động, tri thức sâu sắc chắc chắn, biết khám phá trí tuệ trong mình và của mọi người và tuyệt đối không bao giờ được rời bỏ cái thiện.”

Usinxki từng nói: “Nhân cách của người thầy là sức mạnh có ảnh hưởng to lớn đối với học sinh. Sức mạnh đó không thể thay thế bằng bất kỳ cuốn sách giáo khoa nào, bất kỳ câu chuyện châm ngôn đạo đức, bất kỳ một hệ thống khen thưởng hay trách phạt nào khác”. Đối với nhiều thế hệ sinh viên khoa Ngữ Văn, trường Đại học Sư phạm Hà Nội thì PGS.TS Trần Mạnh Tiến mãi mãi là tấm gương sáng về một người thầy giáo tâm huyết, một nhà khoa học bền chí và một người thầy thuốc đáng nể trọng.