THƠ ĐỖ CHIÊU ĐỨC

      Dưới đây là bài thơ tả lại mối tình đầu của Đỗ Chiêu Đức trong thời học sinh. Từ Tiểu học đến Trung học, đến tha phương cầu thực... và mãi cho đến hiện nay !

           THẮM THOÁT NĂM MƯƠI NĂM

                   

                                      Thắm thoát thời gian khéo hững hờ,                                                               

                                                Bóng câu, cửa sổ, thoáng như mơ
                                      Năm mươi năm cũ tình đeo đẵng
                                      Còn ngỡ hôm nào, khi tuổi thơ....

                                       

                                       Năm mươi năm cũ tình chưa cũ
                                        Còn nhớ không em tự thuở nào
                                        Hai đứa tung tăng cùng đến lớp
                                       Tan trường chung lối vẫn bên nhau

 

                                                                                                                    Em như Ngọc Nữ ngây thơ quá
                                       Đuổi bướm vờn hoa dại bên rào
                                       Anh thì ngờ nghệch nhìn ngơ ngác
                                       Chỉ cười khi thấy bướm bay cao

                                                                                                                      Phụng phịu dỗi hờn như trách móc
                                         Suốt buổi lặng thinh chẳng nói gì
                                         Anh ghẹo em cười ba bốn bận
                                         Khi nhìn " Hồ điệp mãn viên phi "....(1)

                                 

                                        Lần lữa, thời gian êm ả trôi
                                        Em tròn mười sáu, anh thế thôi,
                                        Sáng chiều hai buổi Phan Thanh Giản ...(1)"
                                        Bốn lượt đi về vẫn có đôi.

 

                                                                                                                              Xe đạp song song giữa nắng chiều
                                           Thướt tha trong gió nhẹ hiu hiu
                                             Phất phơ áo trắng bay theo gió
                                             Xao xuyến lòng anh tuổi chớm yêu !

                                                                                                          Ngây thơ nào biết đến tình ai
                                           Em vẫn vô tư rạng nét ngài
                                           Nhìn anh vẫn mĩm cười trong nắng
                                           Để mặc gió lùa tóc rối bay...

                                                                                                                     Mười sáu em như nụ mai xanh
                                             Trong trắng trinh nguyên giấc mộng lành
                                              Đâu biết lòng anh đang rạo rực
                                              Mỗi chiều trong nắng gió mong manh

                                                                                                          Từ đó anh thường hay ngẩn ngơ
                                           " Thi nhân Tiền Chiến " lẫn trong mơ
                                             Anh ngồi chép mãi thơ người khác
                                             Đâu biết chuyện mình cũng nên thơ

                                                                                                              Xuân Diệu, Thế Lữ, Lưu Trong Lư....
                                               Đọc cả Đường thi lẫn Tống từ....
                                               Chép mãi trăm lần " Tình thứ nhất ,
                                               Đem cho em kèm với một lá thư... "(2)

                                                                                                             Một buổi chiều kia anh đánh bạo
                                              Kẹp thư trong sách tỏ tình... thân
                                              Thẹn thùa ba, bốn, năm  ngày tiếp
                                              Em chẳng nhìn anh lấy một lần !...

                                                                                                                     Im lặng, khiến lòng anh thấp thỏm
                                                Hỏi thì...Em lại bẳng như không :
                                               " Thấy ghét ! ". Em làm anh bối rối,
                                                Nhưng " ghét " là... yêu đó, phải không ?
                                      

              Rồi những chiều xuân ta có nhau
                                                " Thầy Cầu " vườn biếc, lá lao xao
                                                " Ninh Kiều " gió lộng, bao lưu luyến
                                                " Nhẹ bước " Đàn Tiên ", những buổi nào !(3)

                                                                                                    Anh với em như Điệp với Lan
                                               "Thanh mai trúc mã " đẹp muôn vàn
                                                Võ vẽ thơ Đường anh đọc thấy
                                                Chuyện mình sao giống khúc " Trường Can "...(4)

                                                                                                    Em bảo, em yêu thơ Thái Can
                                                   Thương người thiếu nữ khóc hoa lan
                                                   Ghét anh Hồ Dzếnh " Tình... dang dở "
                                                   Chê chàng Nguyễn Bính "... bước sang ngang "(5)

                                                                                                     Em muốn duyên ta kết Tấn Tần
                                              Muôn đời vạn kiếp mãi không phân
                                                Xinh như Ngọc Nữ Tiên Đồng ấy
                                               Sớm dạo vườn đào, tối sông Ngân...

                                                                                                                 Tiếc thay anh chẳng phải Tiên Đồng
                                                Mơ mộng em anh khéo viễn vông !
                                                Mười sáu yêu nhau chừng quá sớm
                                                Nên ngòi ly biệt đã khơi dòng...

                                                                                                                 Ấy thế, tình ta sớm nhạt màu
                                               Người đời miệng tiếng lắm xôn xao
                                               "Hộ đối môn đăng " muôn kiếp vẫn                                                                         

                                                Là rào ngăn cách kẻ yêu nhau !

                                                                                                                  Em là gái "Khuê môn bất xuất " !
                                                 Phận anh nghèo "Bạch diện thư sinh "
                                                 Thói đời đen bạc cho nên nỗi
                                                 Dang dở vì đâu một chữ tình ?!

                                                                                                                    Mười bảy anh thi rớt Tú Tài
                                                   Lên đường viễn xứ một thân trai
                                                   Cầu thực tha phương trong khói lửa
                                                  Lòng còn trĩu nặng bóng hình ai !....

                                                                                                            Nỗi biệt ly nào chẳng xót xa
                                                  Tiễn đưa không một chén quan hà (6)
                                                  Nhìn nhau cố nén lòng không khóc
                                                  Không khóc mà sao mắt cứ nhòa...
                                                  ...

                                                                                                                                                               Từ ấy, đường đời ai nấy đi
                                              Các thành gia thất các tương nghi (7)
                                               Chạnh lòng giây phút khi nghe trẻ
                                               Hát bài " Hồ điệp mãn viên phi " !

                                                                                                       Trải bao thế thái với nhân tình
                                           Dâu bể, nổi chìm, lắm đão khuynh
                                           Mới hay " Tình... đẹp, khi...dang dở "
                                           Trách chi Hồ Dzếnh thuở bình sinh !

                                                                                                          Năm mươi năm cũ, tình đeo đẳng
                                               Lòng vẫn tơ vương... chiếc áo dài !
                                              Mỗi lúc nắng chiều phơn phớt gió
                                               Bồi hồi lại nhớ...áo ai bay !

                                                                                                                  Những lúc trà dư tửu hậu tan
                                             Chạnh niềm cô lữ, buổi xuân tàn
                                             Chiều nay chợt thấy lòng xao xuyến
                                             Ngậm ngùi đọc lại khúc " Trường Can "...

                                                                                                    "Mai Trúc"  ngày xưa đã dở dang
                                              Phương trời cách biệt vẫn băn khoăn
                                              "Thanh Mai " vẫn thắm như ngày trước ?
                                              "Trúc Mã " giờ đây... đã cỗi cằn !
                                      

                                                                                                                   

                                                              Thắm thoát thời gian khéo hững hờ
                                              Bóng câu, cửa sổ, thoáng như mơ
                                              Năm mươi năm cũ... tình đeo đẳng
                                              Còn ngỡ hôm nào, khi tuổi thơ !!                                                                                                                                 2015

 GHI CHÚ :

                     Vì là thơ tình của thầy đồ, nên không bỏ được... bệnh nghề nghiệp, nói Nho nhiều quá , và vì thế nên phải có các chú thích kèm theo sau đây :

Chú Thích :

             (1) " Hồ điệp mãn viên phi " là : Bướm bay đầy vườn, tên một bài hát của các học sinh Tiểu học trường Hoa trước đây, giống như bài " Kìa con bướm vàng..." , của ta vậy.

             (1)" Trường Trung học Phan Thanh Giản Cần Thơ .

 

             (2) Trích dở bài thơ " Một mối tình " của nhà thơ Xuân Diệu :

                             Anh có một tình yêu thứ nhất
                             Đem cho em kèm với một là thơ
                             Em không lấy và tình anh đã mất
                             Tình đã cho không lấy lại bao giờ !

            (3) " Vườn Thầy Cầu , Bến Ninh Kiều, Đàn Tiên " là những nơi để dạo chơi, giải trí, cắm trại... của thanh niên học sinh ở Cần Thơ hồi khoảng thập niên 50-60. Hiện nay, chỉ còn lại có Bến Ninh Kiều.

           (4) " Thanh Mai Trúc Mã " là thành ngữ điển tích xuất xứ từ bài thơ Ngũ Ngôn Cổ Phong của Lý Thái Bạch đời Đường. Bài thơ có tên là " Trường Can Hành ", trong đó có hai câu :

                           Lang kỵ TRÚC MÃ lai                  郎騎竹馬來,
                           Nhiễu sàng lộng THANH MAI      繞床弄青梅.

thường dùng để chỉ trai gái quen nhau từ thuở nhỏ, lớn lên yêu nhau hoặc thành chồng vợ với nhau. Sau này dùng rộng ra còn để chỉ VỢ CHỒNG và được nói gọn lại thành " MAI TRÚC" hay " TRÚC MAI ", như trong truyện Kiều của Nguyễn Du :

                               Một nhà sum họp TRÚC MAI
                          Càng sâu nghĩa bể, càng dài tình sông !
      Hoặc :
                                 Tưởng rằng MAI TRÚC lại vầy
                            Ai hay vĩnh quyết là ngày đưa nhau !

          (5) Trích dở câu thơ nổi tiếng của nhà thơ HỒ DZẾNH : " Tình chỉ đẹp khi còn dang dở ". Mới yêu nhau, ai cũng chê câu nầy cả, cũng như đều chê tên tập thơ cũng là tựa của bài thơ nổi tiếng của thi sĩ NGUYỄN BÍNH là " Lỡ bước sang ngang ".

          (6) Lấy ý thơ trong truyện Kiều của Nguyễn Du :

                                       Tiễn đưa một chén quan hà
                                  Xuân đình thoắt đã dạo ra cao đình !

 

          (7) " Các thành gia thất các tương nghi 各成家室各相宜 " là Mỗi người đều thành gia lập thất và đều có một gia đình êm ấm cả !

 

               

                         Thanh Mai Trúc Mã kiểu Tàu và Thanh Mai Trúc Mã kiểu Tây