CỐ Nhà thơ Triệu Lam Châu
THƠ XERGEI MIKHANCOV TRONG BẢN DỊCH VIỆT, TÀY CỦA TRIỆU LAM CHÂU
Đâu cần thiết như thế
Đàn bồ câu tự cao
Bởi có đứa em trai cánh trắng
Đã trở thành biểu tượng hoà bình
Khắp mọi nơi trên cả hành tinh
Đều hát về cậu ấy.
Cả bút lông, thiên cầm, dao khắc
Đều nhất loạt tôn vinh
Chú bồ câu cánh trắng.
Đàn bồ câu tự cao
Vẻ kiêu kỳ, ngạo mạn
Nhưng lại mổ bánh mì như gà
Cái tỏ vẻ điềm nhiên, oai vệ
Gợi nhiều về biến tướng nay mai…
1963
Nắm cấn d’iếu p’ận nao
Phấu nổc cu hao cao
Nhoòng mì ò noọng dài pích khao
Đạ đảy p’ần nả d’ưởng pình lình
Khoóp mọi mường thuổn t’ằng tu thẻ
Tó hat mừa noọng t’ỉ.
Thuổn but nam, thiên cầm, p’jạ dạm
Xày oạ căn t’ài slung
Nổc cu pích khao xinh.
Phấu nổc cu hao cao
D’ưởng cải p’oòng, ương ma
T’ọ t’iẻo toót pẻng mì t’ồng cáy
Ăn chó loóc, hảo slướng
Khay mjoỏng mừa piến mỉ p’jủc lừ…
1963
Ngài sư tử già
Ngài sư tử già, trải đời, đáng kính
Cử hành lễ sinh nhật của mình
Kể từ ngày ngài rời trọng trách
Bao năm rồi nguôi nỗi đam mê
Răng nanh cùn mòn, sinh bẳn tính…
Và giờ đây tiếng gầm của ngài
Không làm sợ những ai từng khiếp sợ
Ngài tìm tư chất thông thái, lặng trầm
Của loài voi và rùa muôn thuở.
Và đây sứ giả của rừng đã đến:
Những con cừu mang theo chuột, dâng ngài
Tất cả chúng kéo dài một giọng
“Ngài sư tử muôn năm!”
Ngài có thể làm gì được nữa
Việc cần làm, đã làm
Tất cả đã lùi xa.
Không chỉ một lần dự sinh nhật của ngài
Tôi từng nghe nhiều lời hô rỗng tuếch.
1963
Tản kỳ lằn ké
Tản kỳ lằn ké, lẩc slăm, pèng quỷ
Hất lẹ uằn sleng cúa đang rà
Tứ uằn tản tả lìa viểc cải
Kỷ lai pi cắt xát mầy mè
Khiẻo ma mỏn lú, p’ần slính khỉ…
Oạ hênh rỏn cúa tản cứ này
Nắm hất lao đảy bại hâư p’ửa đạ lao
Tản xa ăn rụ roàng, slăm chẳng
Cúa dạng luông oạ tấu xiên pi.
Poong tang nả cúa đông mà thâng:
Phấu mần d’àng thư nu mà, chiềng tản
Thuổn thảy xày xẻ rì hênh đeo
“Tản kỳ lằn vản t’ởi!”
Tản hất đảy vè lăng them nỏ
Viểc mẻn hất, đạ xong
Thuổn thảy pặt mừa quây.
Kỷ lai p’ày mẩng p’ỏ tản uằn sleng
Khỏi pặt t’ỉnh lai gằm pjấu uáp.
1963
Vấn đề con la
Nhà Mamét trên lưng chừng núi
Ngàn bước chân lên từ mạch suối nguồn
Do vậy bên góc sân, trước cửa
Anh nuôi con la, theo gương cha ông.
Anh đi người không trên đường mòn
La cõng hai bao da đựng nước
Từ rừng về, anh đi người không
Trên lưng la lại mang bó củi
La giúp người như bạn chân thành
Như cánh tay của người dân núi.
Ông Kaman sống trong thành phố
Vòi dẫn nước vào tận bếp nhà
Không cần phải vào rừng lấy củi
Có điện đầy, nấu nướng tha hồ.
Ông Kaman ban hành sắc lệnh:
“Chúng ta xây chủ nghĩa cộng sản
Cần loại trừ loài la nông thôn!”
Nay Mamét đi lấy nước nguồn
Tự mình gánh hai bao da đựng nước
Anh lẩm bẩm trên con đường mòn:
La đâu làm phiền cuộc sống mới!
1965
T’àng lỏ tua lò
Rườn Mamét d’ú nưa p’àn khau
Xiên d’ám kha slung tứ bó slâư
Rièo cương rủng cúa pa, pú ủm
Cai nả rườn, chài liệng tua lò.
Chài phjải đang đai nưa t’àng khau
Lò t’ịa sloong pao năng têm nặm
Tứ đông mà, chài pây đang đai
Nưa lăng lò t’iẻo thư vìn tháp
Tua lò hưa tua gần chăn slăm
Táy khen mắn cúa gần nưa ngản.
Lạo Kaman slổng chang slảnh phố
Nặm rièo chú mà thâng vỉnh vầy
Bấu mẻn pây đông au vìn hảo
Mì điện têm, cươm tổm tài xày.
Lạo Kaman oóc lạnh mọi mường:
“Boong hây có cốc lị xỏn cúa
Dổng lò kha bản, uẻng pây quây!”
Này Mamét pây au nặm bó
Đích đang rà tháp nặm têm pao
Chài nhằm nhì nưa kha t’àng mỏn:
Lò nắm hất fàn t’ởi mấư nao!
1965
Trích tập thơ Một ý tưởng táo bạo
Người gửi / điện thoại