Nguyễn Tuyết Mai
DỊCH THƠ TANKA
Tanka (短歌 - Đoản ca)là thể thơ cổ truyền thống có từ thời Nara. Được ra đời sớm nhất Nhật Bản, cách đây hơn 1000 năm nhưng vẫn được sáng tác và sử dụng đến bây giờ. Là thể thơ ngắn chỉ sau Haiku, với những từ ngữ bình dị nhưng bao hàm ý tứ sâu xa(gần giống như nhật ký). Khi bạn đọc hiểu được ngữ nghĩa của thơ, cũng là hiểu được cảm xúc của tác giả.
Hình thức gồm 5 dòng, từ 29 đến 31 âm tiết, được chia ra lần lượt 5-7-5-7-7. Tanka được người Nhật thích hơn Haiku vì không cần quý ngữ (kigo) và gieo vần tự do hơn.
Nội dung đặc trưng của thơ Tanka là tiếng nói của tình yêu, và được coi là thể thơ tình của người Nhật. Bên cạnh đề tài nói về tình yêu thì thiên nhiên cũng là một khía cạnh hay được đề cập đến trong thơ Tanka.
Dưới đây là 2 bài thơ Tanka không có tên của nhà thơ 与謝野 晶子(Yosano Akiko). Xin chia sẻ cùng bạn đọc yêu thích văn hóa Nhật.
Bài 1 - Nguyên bản
秋かぜの
夕の辻に
立つときは
昔わすれし
人もこひしき
Tác giả: 与謝野 晶子(Yosano Akiko)
*Dịch:
Gió thu chớm lạnh rồi
Buổi tối tôi đến ngã tư đường
Khi dừng chân ở đó
Những chuyện từ lâu từng đã quên
Và người ấy nay chợt hiện về.
Phiên âm:
Aki kaze no
Yū no tsuji ni
tatsu toki wa
Mukashi wasureshi
hito mo ko hishiki.
Bài 2 - Nguyên bản:
秋の雨
しぶしぶ降れる
庭の石
みつめてわれは
何を待つらむ
Tác giả: 与謝野 晶子(Yosano Akiko)
*Dịch:
Cơn mưa của mùa thu
Nhẹ nhàng nhẹ nhàng lất phất rơi
Lên phiến đá trong vườn
Tôi đã nhìn chăm chăm vào đó
Không biết mình còn đợi điều gì.
Phiên âm:
Aki no ame
shibushibu fureru
niwa no ishi
mitsumete ware wa
nani o matsu ra mu.
Japan 14/6/2020
N.T.M